Nhiếp ảnh tư liệu tuy không còn xa lạ với những người chụp ảnh nhưng để có một cái nhìn cụ thể và sáng rõ hơn, mời anh em đọc bài này. Chúng ta sẽ cùng nhìn lại lịch sử nhiếp ảnh tư liệu, định nghĩa và phân loại nó để hiểu hơn về cách nó vận hành trong thế giới nhiếp ảnh hiện tại.
Nhiếp ảnh tư liệu nắm bắt những giây phút của thực tại để truyền tải một thông điệp ý nghĩa về những gì đang xảy ra trên thế giới. Nhiếp ảnh tư liêu là nghệ thuật kể chuyện bằng thị giác, để giáo dục và đem niềm vui đến cho chúng ta.
Không giống như ảnh báo chí - tập trung vào những tin tức và sự kiện nóng hay ảnh đường phố - tập trung vào những khoảnh khắc thú vị của cuộc sống thường ngày,
nhiếp ảnh tư liệu tập trung vào một vấn đề (hoặc một câu chuyện) và là tập hợp series nhiều bức ảnh.
Nhiếp ảnh tư liệu có khả năng thay đổi lịch sử trong nhiều trường hợp bằng cách hướng công chúng chú ý tới các chủ đề mà nó khám phá. Nhiếp ảnh gia sẽ sử dụng một chuỗi các hình ảnh dưới dạng thức kể chuyện, tìm kiếm cách nâng cao sự hiểu biết của ta về những gì mà camera đang ghi lại. Giống như một chuyến đi thám hiểm vùng đất chưa từng được biết tới, tuy thế giới này đã được chụp hình lại nhiều thế nào, được khám phá kĩ và chi tiết ra sao, chắc chắn vẫn sẽ có những câu chuyện chưa từng được kể.
Chính vì thế, nhiếp ảnh tư liệu cần thời gian. Nó có thể mất hàng tuần, hàng tháng, hoặc đôi khi là hàng năm trời để một nhiếp ảnh gia làm quen và hoà mình cùng với chủ đề của anh ta. Người đó phải sẵn sàng tìm kiếm những giá trị phổ quát của con người - những thứ không chỉ liên quan đến nền văn minh của chúng ta mà còn là cho toàn bộ con người. Bằng cách này, anh ấy sẽ "ăn cắp" một khoảnh khắc ra khỏi bối cảnh của nó tại đây và bây giờ, rồi làm cho nó sống mãi với thời gian. Nhiếp ảnh tư liệu nhắm tới mục đích kể một câu chuyển, để lại một di sản, một tài liệu nói lên sự thật về một câu chuyện lớn, hơn là qua một hình ảnh tin tức thông thường.
Một nhiếp ảnh gia tư liệu cần làm những gì?
Những nhiếp ảnh gia tư liệu cần hoà mình vào những gì xung quanh mình, xây dựng niềm tin với mọi người và thậm chí trở thành một phần của nó. Những nỗ lực này sẽ giúp nhiếp ảnh gia hiểu biết dưới nhiều sắc thái hơn về chủ đề mà họ tiếp cận. Họ cần nhạy cảm hơn với những bối cảnh văn hoá và xã hội, những tình huống đời thường để bóc tách từng tầng lớp phức tạp của cuộc sống, các khía cạnh của sự tồn tại hàng ngày và những cảm xúc nguyên sơ của con người qua ống kính máy ảnh.
Để có được niềm tin và lòng chân thật từ mọi người, nhiếp ảnh gia tư liệu cần dành ra một khoảng thời gian nhất định cùng với chủ thể, giao thiệp, xây dựng những mối quan hệ gần gũi, khăng khít và thi thoảng, đi xa nhiều nhất họ có thể để hiểu được con người đó trước cả khi cầm máy lên chụp.
Nhiếp ảnh gia tư liệu cần tiếp cận ý tưởng mới hoặc dự án mới của mình bằng sự tò mò của một nhà thám hiểm. Bất kể chủ đề đó là gì đi chăng nữa, phải luôn mở rộng con mắt và khối óc của mình trước những điều mới mẻ và lạ lẫm.
Để thuyết phục hơn, nhiếp ảnh gia phải luôn tìm kiếm sự thật. Một quyết định đơn thuần như chọn chụp ở đâu và khi nào có khi đã bẻ cong sự thật. Nhiếp ảnh gia phải đối mặt với sự lựa chọn cuối cùng - nên chọn tấm ảnh nào, rồi viết miêu tả cho từng hình. Việc này đã biến anh ấy trở thành một tác giả và biến nhiếp ảnh thành một phương tiện biểu đạt trọn vẹn, và cuối cùng là nghệ thuật.